WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:07.220 align:middle line:90% 00:00:07.220 --> 00:00:18.080 align:middle line:84% [SPEAKING TOHONO O'ODHAM] Poetry Center. 00:00:18.080 --> 00:00:21.140 align:middle line:84% [SPEAKING TOHONO O'ODHAM] Gail Browne, Renee. 00:00:21.140 --> 00:00:31.870 align:middle line:84% [SPEAKING TOHONO O'ODHAM] Sherwin. 00:00:31.870 --> 00:00:35.640 align:middle line:84% Alberto [SPEAKING TOHONO O'ODHAM]. 00:00:35.640 --> 00:00:38.780 align:middle line:84% So it's my pleasure to be here, again, 00:00:38.780 --> 00:00:41.660 align:middle line:90% in this wonderful facility. 00:00:41.660 --> 00:00:44.810 align:middle line:84% I'm always happy to have the opportunity 00:00:44.810 --> 00:00:50.350 align:middle line:90% to share my work here. 00:00:50.350 --> 00:00:53.350 align:middle line:84% And I'm always happy to know that this place is 00:00:53.350 --> 00:00:57.310 align:middle line:90% available for all languages. 00:00:57.310 --> 00:01:02.080 align:middle line:84% And so this is a wonderful project to be involved with. 00:01:02.080 --> 00:01:07.510 align:middle line:90% 00:01:07.510 --> 00:01:14.320 align:middle line:84% I'm going to read my translation of the two works 00:01:14.320 --> 00:01:17.380 align:middle line:90% that I was assigned. 00:01:17.380 --> 00:01:22.180 align:middle line:84% And since you just heard Sherwin's piece, 00:01:22.180 --> 00:01:25.840 align:middle line:84% the one he started out with, when I looked at it, 00:01:25.840 --> 00:01:29.560 align:middle line:84% the first thing I thought of I read through-- 00:01:29.560 --> 00:01:31.870 align:middle line:90% what's the O'odham word for obsidian? 00:01:31.870 --> 00:01:33.520 align:middle line:90% [LAUGHTER] 00:01:33.520 --> 00:01:36.545 align:middle line:84% Run to the dictionary, there's no word for obsidian. 00:01:36.545 --> 00:01:38.335 align:middle line:90% [LAUGHTER] 00:01:38.335 --> 00:01:39.910 align:middle line:90% 00:01:39.910 --> 00:01:43.940 align:middle line:84% And the way language is, you can make a word. 00:01:43.940 --> 00:01:50.796 align:middle line:90% And so that was my first trial. 00:01:50.796 --> 00:01:52.254 align:middle line:90% [LAUGHS] 00:01:52.254 --> 00:01:55.170 align:middle line:90% 00:01:55.170 --> 00:02:00.300 align:middle line:84% And normally-- because I'm over in the linguistics department, 00:02:00.300 --> 00:02:01.050 align:middle line:90% I have different-- 00:02:01.050 --> 00:02:05.220 align:middle line:84% I've had different experiences with doing translation works. 00:02:05.220 --> 00:02:13.770 align:middle line:84% I know there's translation work that must work a certain way. 00:02:13.770 --> 00:02:15.720 align:middle line:84% But this one was, of course, different 00:02:15.720 --> 00:02:18.880 align:middle line:90% from that type of work. 00:02:18.880 --> 00:02:20.740 align:middle line:90% And so I know the difference. 00:02:20.740 --> 00:02:23.640 align:middle line:84% And so this was enjoyable and, of course, 00:02:23.640 --> 00:02:26.320 align:middle line:90% challenging in its own way. 00:02:26.320 --> 00:02:32.378 align:middle line:84% So this one's Sherwin's piece, in O'odham. 00:02:35.320 --> 00:02:37.378 align:middle line:84% Jewed T-Je'e 00:02:40.000 --> 00:02:46.378 align:middle line:84% Ha-je’e ’am ha’icu cegĭto: We:peg ’att o wo:p, ’amjeḍ o hihi. 00:02:46.500 --> 00:02:54.378 align:middle line:84% K hab ha-kakk’e, “Nac na:nko kaij mac heg ‘eḍa hema ñi’okĭ ñeñok?” 00:02:54.500 --> 00:02:59.378 align:middle line:84% Nopi pi ’amhu ha’icu ’apecud t heg hekaj hab ’e-ju: ’i:da. 00:02:59.500 --> 00:03:08.378 align:middle line:84% Huḍnig, si’alig, we:s ha’icu ‘am ṣa:gid ‘o ḍ paḍ ha’icu. Ma:sig ‘eḍ, 00:03:08.500 --> 00:03:14.378 align:middle line:84% s-ko’ok g ta:tamij, Pa:la ‘o pi mu’uk ‘am taṣ tonlig ‘eḍ 00:03:14.500 --> 00:03:22.378 align:middle line:84% We:sijc ‘am wakt k g meihi ’am ma’iṣpio ’am komel meḍadam ’akimel ’eḍ 00:03:22.378 --> 00:03:24.378 align:middle line:84% Heg hab masma hab e-elid: 00:03:24.378 --> 00:03:27.378 align:middle line:84% “Ge’e pi ’ap cu’ig” 00:03:27.378 --> 00:03:33.378 align:middle line:84% Pi ’o hab ’a:g mat o ñe’ed ’id ’eda ñi’okĭ ’eḍ 00:03:33.378 --> 00:03:37.878 align:middle line:84% nopi ’id ’eḍa ki: pi ’anhu ha’icug g kanjul, 00:03:37.878 --> 00:03:45.878 align:middle line:84% pi g ’anhu ga:g g s-ke:g s-cuk hodai gahu o si ko:mcud e-hohonma ba:ṣo. 00:03:45.878 --> 00:03:50.000 align:middle line:84% ṣo:ṣon— duakag. 00:03:50.080 --> 00:03:51.160 align:middle line:90% Does it sound familiar? 00:03:51.160 --> 00:03:54.500 align:middle line:90% [LAUGHTER] 00:03:54.500 --> 00:03:55.000 align:middle line:90%